Turizm duayeni Adil Gürkan ve usta turizmci Hüseyin Baraner'den önemli bir uyarı ve öneri geldi: 2020 Türkiye’de Evliya Çelebi Yılı olmalı...

Dünyaya anlatacak hikayeleri olan ülkeler kazanır. Bu, sanatta, edebiyatta, ekonomide, sporda ve turizmde fazlası ile böyledir. Türkiye’nin insanlara anlatacak çok hikayesi vardır. Çoğu da tarihten mirastır ve hazır olarak ellerimize verilmiştir. Tek yapmamız gereken bu hikayeleri doğru sunum ile bütün Dünya ile paylaşmaktır.

 

Tarihten gelen en değerli hikayelerimizin yazarlarından birisi Evliya Çelebi’dir. Bizim adımıza gezmiş, görmüş ve döneminin muhteşem bir belgeselini miras bırakmıştır

 

Çağdaş gezginlerin Atası- Evliya Çelebi

 

Bu coğrafyanın tarihinde seçkin bir yeri olan Evliya Çelebi, bir anlamda gezginlerin atası sayılabilir. Günümüzün tek tip turist profilinden farklı bir seyyah olarak kabul edilmelidir.

 

Gittiği yerlerde pasif bir izleyici kalmaktan ziyade, dikkatli bir gözlemci olmuş ve önemli bilgileri kaydederek geleceğe bırakmıştır.

 

Evliya Çelebi, günümüzün yaygın trendi olan gezme, görme ve deneyimleme gezilerini bundan yüzlerce yıl önce yapmıştır. Bu anlamda bir ilktir. Gözlemlerini ve yorumlarını 10 ciltlik Seyahatname adlı eserinde toplamıştır.

 

Kaleme aldığı notlar, o dönemin ekonomisi, sosyal hayatı, doğası ve kültürü hakkında bilgiler vermektedir. Notlarında kimi zaman mizah, kimi zaman da hüzün vardır.

 

Türkiye, Evliya Çelebi ile turizmi bir araya getirmeli ve Dünya gezginler hareketi için bir öncül ve bir marka oluşturmalıdır. Zira, o dönemdeki misyonu, günümüzün gelişen seyahat eğilimleri ile bire bir örtüşmektedir. Yeni gezginlere Evliya Çelebi’yi anlatmalıyız.

 

Gezdiği yerlere bakmak o döneme göre nasıl zor bir işi başardığını gösterecektir.

 

Gezdiği yerler

 

27 Nisan 1640 Bursa-İstanbul-İzmit

 

Ağustos 1640 Trabzon-Karadeniz’de fırtına

 

Ekim 1640 İstanbul 1645 Hanya Seferi

 

1646 Erzurum-Azerbaycan-Ermenistan-Gürcistan

 

1647 Celali İsyanları?

 

Temmuz 1648 İstanbul

 

Eylül 1648 Şam

 

1649 Sivas

 

Temmuz 1650 İstanbul

 

1651 Özi-Silistre-Sofya

 

1653 İstanbul

 

1655 Van-Bağdat

 

1656 Van

 

Mayıs 1657 Özi

 

1658 İstanbul

 

1659 Batı Anadolu-Bozcaada

 

1660 Eflak-Boğdan Seferleri Split-Hırvatistan

 

1661 Sofya-Macaristan

 

Şubat 1662 Arnavutluk

 

1663 Macaristan

 

12-22 Ekim 1663 Amsterdam

 

1664 Raab-St.Gotthard

 

Nisan 1665 Viyana

 

Kış 1665-1666 Viyana-Budapeşte-Oçakov

 

1666 Krakow-Kırım-Bahçesaray-Dağıstan

 

1667 Terek-Astrahan-Saratov-Kazan-(Ural)-Kalmukya-Azov

 

1671 İstanbul-Kütahya-Manisa-İzmir-Sakız Adası-Rodos-Adana-Halep-Kudüs

 

1672 Medine-Mekke-Medine-Kahire

 

UNESCO Evliya Çelebi’ye Sahip Çıktı   

 

UNESCO Genel Kurulu, Evliya Çelebi’nin 400. Doğum yıl dönümü münasebetiyle 2011 yılını Evliya Çelebi’yi anma yılı olarak ilan etti.

 

Evliya Çelebi’nin İstanbul’u Sergisi

 

Evliya Çelebi Ankara Sergisi

 

Doğumunun 400. Yılında Evliya Çelebi Sempozyumu

 

Bir Osmanlı Seyyahı Evliya Çelebi Paris Sergisi

 

Evliya Çelebi Paris Sempozyumu

 

Evliya Çelebi Bosna Hersek Sergisi

 

Evliya Çelebi’nin Balkanları Kongresi

 

Neler yapılabilir?

 

Seyahatname, günümüzde kültür ve gözlem turistinin en kalabalık olduğu ülkelerin dillerine tercüme edilmeli, cep kitapları şeklinde bastırılıp dağıtılmalı ve online mecrada e- book olarak yayınlanmalıdır. İlk akla gelen ülkeler, özellikle Çin, Hindistan, Uzak Doğu Ülkeleri, Latin Amerika Ülkeleridir.

 

Evliya Çelebi’nin gezip gördüğü ve notlar aktardığı ülkeler ile Türkiye arasında bu temelde bağlar kurulup güçlendirilebilir. Evliya Çelebi ve Seyahatname bu ülkeler ile aramızda güçlü bir turizm hareketini inşa edecektir.

 

Gezdiği Ülkeler ile birlikte bir hatırlama programı oluşturulabilir. Bu Ülkelerdeki temsilciliklerimizin öncülüğünde ortak anma toplantıları düzenlenebilir. Bu çalışmalara turizm ile ilgili STK’lar, turizm eğitimi veren okullar, turizm medyası dahil olmalıdır.

 

Evliya Çelebi’nin seyahatlerinden online uygulamalar, romanlar, filmler çıkarılabilir. Türkiye’den, Çin’den ve Dünya’dan çok okunan, güçlü yazarlar ile bu konuda işbirliği yapılabilir. Sosyal medya ünlüleri, film yapımcıları, senaristler bu çalışmanın parçası olmalıdır. Onlar vasıtası ile büyük pr ve tanıtım kampanyaları hayata geçirilebilir.

 

Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde bahsedilen yemeklerden gastronomi kitapları çıkarılabilir. Bu kitaplar, hem Türkiye hem de gezdiği ülkelerin mutfak turizmine fayda sağlar. Zira hem tatmış, hem de tarif etmiştir.

 

Evliya Çelebi rotalarında spor etkinlikleri ve edebi yarışmalar düzenlenebilir;

 

Bisiklet ve motosiklet turları

 

Ralliler

 

Maratonlar, Yarı-Maratonlar

 

Gezi notları

 

Yemek yarışmaları

 

 

 

BURÇAK BOĞAÇHAN YÜZGÜL

 

BALKAN HABER AJANSI